Bilgi Paylaşımı Araçları ve Viki Yazılımları

Bizim bölümün (Endüstri Müh.) sistem dinamikleri laboratuvarına yönelik bir içerik ve doküman yönetim aracı arıyordum birkaç gündür. Bizim laboratuvarda yıllardır çok sayıda çalışma yapılmış. Fakat eski yapılan çalışmaları bulmak çok güç. Bunları daha düzenli hale getirmek ve bilgi paylaşımını artırmak için böyle bir aracın faydalı olacağını düşünüyorum.



Internette biraz bilgi paylaşım araçlarıyla ilgili araştırma yaptım. Buraya aldığım notları koyuyorum. Bütün bu çalışmaların sonucunda, MediaWiki'nin şu sebeplerden dolayı en iyi olduğuna karar verdim:
1. Bir kere bir CMS (içerik yönetim sistemi) yerine viki çok daha paylaşmayı teşvik ediyor. Hızlı kullanılıyor. Kullanımı kolay. Daha az "bürokrasi" içeriyor.
2. Yapısal vikiler denilen vikiler, erişim kontrolü, doküman yönetimi gibi önemli fonksiyonları sunuyor.
3. MediaWiki, açık kaynak yapısal vikilerin arasında (TWiki, DocuWiki vs.) insanlar tarafından en iyi değerlendirmeleri almış. Kurulumu kolay, özellikleri çok geniş. Matematiksel formül yazımı gibi ilginç özellikleri destekliyor.
Ayrıca MediaWiki, Wikipedia'nın altında çalışan yazılım.
Araştırmada aldığım tüm notlar:

What Happened to Knowledge Management?


Bilgi yönetimi, bilginin dağılmasıyla değil, iş akışı, merkezi iş kontrolü gibi konularla ilgilendiler. Mesela bir doküman üret, bunu biri onaylasın vs. Bu yöntem, gizli bilginin açığa çıkmasına yaramadı. Ayrıca çok katı bir teknikti, çünkü düzeltmelere ve dağınıklıklara izin vermiyordu.

wiki ise insanların yüzyüze görüşmelerine benzer bir şekilde internet ortamında buluşmaalarına yardımcı oluyor. Böylece gizli bilginin açığa çıkmasını kolaylaştırıyor.



The nonsense of 'knowledge management'


Şu ana değin ortaya çıkan işletme tekniklerinin birçoğu başarız oldu, bazıları felaketlere sebep oldu (küçülme ve BPR gibi).

Bilgi yönetimi de moda bir işletme tekniğine benziyor.

Bilgi kişinin kafasında olan yapıdır. Bu yüzden yönetilemez aslında. Veri veya enformasyon yönetilebilir. Bunlar kaynaklardır.

Bilgi kelimesini enformasyon anlamında basitleştirerek kullanmak, gerçek anlamda bilgi paylaşımını ve üretimini desteklemez.

How blogs and wikis can help knowledge management

SECI döngüsü:

Sosyalleşme:

Bloglama yoluyla bir kişi projede yaptığı işleri adım adım anlatabilir. Böylece gündelik sorunlar ve bunları ele alış yöntemi ortaya çıkar. Acemiler de ustaları izlemekle bunları öğrenir.

Dışsallaştırma:

Bloglar yoluyla, insanlar bilgilerini yazılı hale getirir.

Birleştirme:

Yazılı olarak blog, wikilerde ortaya çıkan çok sayıdaki bilgi birleşip, bağlantılar kurulup, tartışılıp daha zenginleştirilebilir.

İçselleştirme:



Whence goeth KM?

KM'in dönemi giderek bitiyor. Herkes KM öldü mü diye soruyor? Neden? KM başarısız mı oldu?

KM diğer işletme akımlarından farklılıklara sahip oldu:

1. Tek bir kaynağı yok.
2. KM insan odaklı, BPR (ve şimdi 6 sigma) mekanik yaklaşımlar.
3. KM teknolojinin yaygınlaşmasında çok etkili oldu. Lotus Notes.

Sorunlar:

1. SECI modeli, insana bağımlılığı kaldırmaya çalıştı. Gizli bilginin açığa çıkarabileceği yanılgısına insanları inandırdı.
2. Teknoloji odaklılıık. Başarılı KM çalışmalarında teknoloji bir araç olmuştur, esas değil. Büyük danışmanlık firmaları öyle sistemler yaptılar ki, insanlar bütün zamanlarını doküman doldurmakla harcamak durumunda kaldılar.
3. Standartlar ve sertifikasyonlar. KM'ye gönül vermemiş insanlar standartlarla işin özünü yok etti.

Wiki vs. CMS

wiki basitleştirilmiş bir CMS (içerik yönetim sistemi) uygulamasıdır. Ancak sıradan wiki'ler CMS'lerden pek çok noktada eksik kalır: güvenlik, entegrasyon vs.

Fakat yapısal wikiler (structured wiki) böyle değil. Bunlarda kompleks güvenlik özellikleri, entegrasyon, özel uygulama geliştirme imkanları var. TWiki böyle bir uygulama.

Aynı zamanda şimdiki wikiler binlerce kullanıcıyı destekleyebiliyor.

CMS ile wikilerin arasındaki temel fark, yaklaşım, kullanım şekli diyenler de var. wikiler daha eşitlikçi, özgür bir ortam sunuyor. CMS daha hiyerarşik kontrol sunuyor.

TWiki vs. MediaWiki

En iyi wikiler bunlar.

Twiki'nin kurulumunun çok daha zor olduğunu söyleyenler çoğunlukta. MediaWiki daha kolay diyorlar.

TWiki, wysiwgy editöre sahip. Bu pek çok kişi için bir avantaj.

MediaWiki, mysql'de saklıyor verileri. Twiki, düz dosyada. Fark etmez.

Erişim kontrolü nasıl?